Karabük'ün Eskipazar ilçesindeki Hadrianopolis Antik Kenti'nde sürdürülen kazılarda, milattan sonra 5. yüzyıla ait Hz. Süleyman’ın at üzerinde şeytanı mızraklarken betimlendiği bir amulet (muska) gün yüzüne çıkarıldı.
Geç Kalkolitik, Roma ve Erken Bizans dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılan antik kentte, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Geleceğe Miras Projesi kapsamında Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş'ın başkanlığında kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Kiliselerin tabanında, birçok hayvanın tasvir edildiği mozaiklerle ünlenen ve bu nedenle "Karadeniz'in Zeugması" şeklinde adlandırılan antik kentte, şimdiye kadar iki hamam, iki kilise, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, diğer anıtsal binalar ile bazı kült alanları gibi yapılar bulundu.
Kazılarda son olarak milattan sonra 5. yüzyıla yüzyıla ait, Hz. Süleyman’ın at üzerinde şeytanı mızraklarken betimlendiği bir amulet (muska) gün yüzüne çıkarıldı.
Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, Hadrianopolis Antik Kenti’nde 2024 yılında sürdürülen kazılar hakkında bilgi verdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında gerçekleştirilen kazıların, SDJ-3 olarak adlandırılan noktada yoğunlaştığını belirten Çelikbaş, önemli buluntulara ulaşıldığını açıkladı.
Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, bu eserin Anadolu arkeolojisi için çok önemli bir keşif olduğunu belirterek, “Daha önce bu coğrafyada benzer örneklere rastlanmamıştı. Bu bir muska olarak kullanılan kolye ucu ve her iki tarafında yer alan yazıtlar ile üzerindeki betimlemeyle dikkat çekiyor. Amulet üzerinde Hz. Süleyman, bir at üzerinde elinde mızrakla şeytanı alt ederken resmedilmiş. Üç kutsal dinde de Hz. Süleyman önemli bir figürdür. Tevrat ve Kitab-ı Mukaddes’te hükümdar olarak anılırken, İslam’da peygamber olarak da kabul görmektedir. Hz. Süleyman’ın bu kolyede betimlenmesi bizleri oldukça şaşırttı ve eserin Anadolu arkeolojisi için önemini gözler önüne serdi. Kolye üzerinde, 'Rabbimiz kötülüğü yendi' ifadesi yer alıyor" şeklinde konuştu.
Bu kolyenin Hadrianopolis Antik Kenti’nde bulunmasının, kentin sahip olduğu askeri nitelikle ilgili olduğunu da belirten Doç. Dr. Çelikbaş, “Daha önceki kazılarımızda burada bir süvari birliğinin varlığını somut verilerle tespit etmiştik. Hz. Süleyman, aynı zamanda orduların komutanı olarak bilinir. Hadrianopolis’teki Roma ve Bizans dönemine ait süvariler için de bir koruyucu figür olarak düşünüldüğünü anlıyoruz” ifadelerini kullandı.
Eserin arka yüzünde ise Azrail, Cebrail, Mikail ve İsrafil olmak üzere dört kutsal meleğin isimlerinin yer aldığını aktaran Çelikbaş, "Anadolu arkeolojisinde bugüne kadar bu amulete benzer bir örneğe rastlanmamıştır. Yalnızca benzer bir betim, Filistin’in başkenti Kudüs’te ortaya çıkarılmıştır. Bu iki uzak coğrafyada benzer eserlerin bulunması, Hadrianopolis’in antik dönemde önemli bir din merkezi olduğuna işaret ediyor” dedi.
Yapılan statik grafik analizlere göre amulet, M.S. 5. yüzyıla tarihlendirildi. Bu keşfin Anadolu’nun tarihi ve dini önemini bir kez daha gözler önüne serdiği ifade edildi.